NGON BỔ SAKE

Cây sakê thuộc họ dâu Moraceae, với nhiều tên gọi khác nhau (Artocarpus communis, Artocarpus altilis and Artocarpus incisa) (Mayaki, 2003). Tên thường gọi là Artocarpus altilis(Parkinson) Fosberg (Fosberg 1941, 1960). Trái sakê có cấu trúc đặc biệt hình cầu đến hình thuôn hoặc hình chữ nhật dài khoảng 12cm, rộng từ 12-20cm. Vỏ trái có màu xanh nhạt, xanh vàng hay vàng khi chín và khi xanh có màu trắng kem hay vàng nhạt. Ngoài vỏ có gai nhẹ.

Trái sakê là thực phẩm ăn rất tốt. Bạn có thể dùng nó để chế biến các món ăn với nhiều hình thức (làm bánh, cháo, nướng hoặc chiên) ở bất kì giai đoạn nào của trái và với nhiều mục đích khác nhau. Trái thuần thục có thể luộc và thay thế cho khoai tây. Trái chín rất ngọt và dùng để làm bánh, thức ăn tráng miệng, sirô, mứt, dấm, tinh bột… Ở Nigeria, sakê được dùng thay thế cho một số cây có củ bởi vì chi phí chỉ bằng 1/3 chi phí cây có củ.

sake chiên rất ngon

Sakê là cây lương thực có giá trị dinh dưỡng ở các vùng nhiệt đới. Ở Việt Nam, loại quả này cũng rất được ưa chuộng. Có thể nói, hàm lượng carbonhydrat ở sakê tốt bằng hoặc hơn các loại thực phẩm có nhiều carbonhydrat đang sử dụng rộng rãi. So với các loại thực phẩm giàu tinh bột khác, sakê có nguồn protein tốt hơn một số loại cây có củ và thường được so sánh với khoai lang và chuối. Sakê còn là nguồn sắt, canxi, kali, P, Vitamin B2 and Vitamin PP (Ragone, 1997). Dưới đây là bảng phân tích thành phần dinh dưỡng trong (100g) trái sakê bằng các phương pháp khác nhau. (Nguồn: Ragone (1997)

Như vậy, một trái sakê tươi chứa trung bình khoảng 70% nước, 5% chất đường glucides, 1,5% chất đạm protéines, 0,5% chất béo lipides, 1,5% chất cellulose, những nguyên tố khoáng, nhiều vitamines B1 và B2. Hạt sakê giàu chất đạm, protein, ít chất béo, là nguốn tốt cho chất sinh tố và khoáng. Nhìn chung, sakê là một loại trái cây vô cùng bổ dưỡng dành cho cơ thể.

Theo Đông y, trái cây sa kê có tác dụng rất tốt đối với một số bệnh về chuyển hóa như bổ tỳ, ích khí; hạt sa kê thì có tác dụng bổ trung ích khí, lợi trung tiện. Ở Việt Nam, gần đây nhiều quán ăn, nhà hàng đã có giới thiệu các món ăn từ sa kê trồng trong nước. Thông dụng và ngon nhất có lẽ là sa kê chiên bơ: trái sa kê được gọt vỏ, thái thành thỏi cỡ ngón tay (như khoai tây), nhúng bột rồi đem chiên bơ. Ngoài ra, còn có gỏi trộn sa kê: sa kê luộc hoặc hấp được thái nhỏ và đem trộn tôm, thịt, đậu, tiêu, gia vị và cari sa kê: sa kê được dùng thay thế khoai tây, khoai sọ để nấu món cari...

Nhiều nhà khoa học uy tín trong, ngoài nước cho rằng, việc đưa cây sa-kê vào danh sách các loài cây trồng chính là đáng khuyến khích và rất khả thi.